Atik Mustafa Paşa Camii (Azize Thekla)
Atik Mustafa Paşa Camii (Cabir Camii) İstanbul’un Ayvansaray semtinde kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Doğu Roma döneminden kalma yapının eski adının ne olduğu tartışma konusudur. Yunan haçı tipindedir.
Fetih sırasında ne durumda olduğu bilinmeyen kilise II. Beyazıt döneminde camiye çevrilmiştir. Caminin içinde Doğu Roma dönemine ait hiçbir bezeme yoktur. 1957’de Amerikan Bizans Enstitüsü tarafından binanın güney cephesinde, badana tabakasının altında bulunan freskoların, Ayios Kosmas, Hagios Damianos ve başmelek Mikhael’e ait oldukları tespit edilmiştir.
Bodrum Camii (Mireleon Kilisesi)
Bodrum Camii (Bodrum Mesih Paşa Camii veya eski adıyla Mireloin Kilisesi), İstanbul’da Laleli yakınındaki Doğu Roma döneminden kalma dini yapıdır. 10. yüzyılda Mireloin Manastırı’nın kilisesi olarak İmparator Romanos Lekapenos tarafından yaptırılmıştır. İstanbul’un fethinden sonra II. Bayezid döneminde Sadrazam Mesih Paşa tarafından camiye çevrilmiştir.
Kilisenin hemen yakınında 5. yüzyıldan kalma bir rotunda vardır. Romanos Lekapenos 10. yüzyılda binanın üstünü kapatarak günümüze kalmamış olan bir saray yaptırmıştı. Kilise de bu dönemde inşa edilmişti.
Mimari Özellikleri
Kilise tuğladan yapılmıştır. Dört destekli kapalı haç planındadır. Ana mekan yüksek ve pencereli bir kubbe ile örtülüdür. Yapının doğu tarafında, içten yarım yuvarlak, dıştan üç cepheli bir apsis ile iki yanında yonca biçiminde planlanmış hücreler bulunur. Kubbenin orijinal hali korunmuştur. Caminin yanında bir de su sarnıcı vardır.
Read More about Arap Camii
